Son iki yıldır tasarruf tercihlerinde TL cinsi varlıklara ilgi hızla artıyor. Bir yandan hisse senedi piyasasında yatırımcı rekoru kırılırken, diğer yandan da TL mevduata geçiş son sürat devam ediyor.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) ile Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) aldığı önlemler, mevduatta yıllarca en büyük handikap olan kısa vade sorununu da çözmeye başladı. BDDK verilerine göre 2021 sonundan 2023 Temmuz ayına kadar olan 19 aylık dönemde vadesi 3 ayın altındaki mevduatın toplamdaki payı yüzde 91.6’dan 62.3’e gerilerken, 3 ayın üstünün payı ise yüzde 8.4’ten 37.7’ye çıktı.
3-6 AYDA 22 KAT ARTIŞ
BDDK verilerinde TL mevduat 2021 sonundan, 2023’ün temmuz sonuna kadar olan dönemde yüzde 276.7 artarak 6.9 trilyon lirayı geçti. Bu dönemde, vadesiz TL mevduat yüzde 167.4 artarak 1 trilyon 242 milyara, vadesi 1 aya kadar olan mevduat yüzde 182.7 artarak 1 trilyon 122 milyara, 1-3 ay arası vadeli mevduat yüzde 238 artarak 1 trilyon 941 milyar liraya ulaştı. Son 19 ayda en çarpıcı büyüme 3-6 ay arası vadeli mevduatta yaşandı. Söz konusu vade türündeki mevduat yüzde 2.085, başka bir ifade ile, 22 kat artarak 91 milyar 792 milyon liradan 2 trilyon liranın üzerine çıktı.
Bu dönemde 6-12 ay arası TL mevduat hacmi yüzde 909.7 artarak 288.8 milyara, 1 yıl üzeri mevduat ise yüzde 708.2 artarak 304.4 milyar liraya ulaştı. Söz konusu büyüme komposizyonunun etkisiyle, vadelerin dağılımında da tarihi değişiklikler yaşandı. Vadesiz mevduatın toplam TL mevduattaki payı yüzde 25.3’ten 17.9’a, 1 aya kadar vadelinin payı yüzde 21.7’den 16.3’e, 1-3 ay arası vadenin payı ise yüzde 44.6’dan 28.1’e geriledi. Böylece toplamda 3 aya kadar olan vadenin payı yüzde 91.6’dan 62.3’e inmiş oldu.
TL’YE GEÇİŞ SÜRÜYOR
TL mevduatta 19 ayda 22 kata yakın artış gösteren 3-6 ay arası vadenin payı, 6 kata yakın artarak, yüzde 5’ten 29.1’e çıktı. 6-12 ay arası vadenin payı yüzde 1.4’ten 4.2’ye çıkarken, 1 yıl üzeri vadenin payı ise yüzde 2’den 4.4’e yükseldi. Böylece TL mevduatta 3 ay üstü vadelinin payı yüzde 8.4’ten 37.7’ye yükselmiş oldu. Öte yandan döviz ve altın da dâhil edildiğinde toplam mevduat yüzde 134.8 artarak 12.4 trilyonu aşarken, TL’nin payı yüzde 34.5’ten 55.4’e yükseldi. Temmuz sonu itibarıyla yurtiçi yerleşiklerin TL mevduatı 6.9 trilyon, döviz mevduatı 3.8 trilyon lira, altın hesapları 765.5 milyar lira düzeyinde bulunuyor.
